• TWITTERKLINIEK •
MDMA; de (bij)werking en risico's
Wat is MDMA?
MDMA, één van de werkzame stoffen in XTC-pillen, is al geruime tijd populair in Nederland. MDMA is de afkorting van methyleendioxymetamphetamine en werd in 1914 ontwikkeld als onderdrukker van hongergevoel. Tijdens de jaren 70 werd het middel populair voor recreatief gebruik en is sindsdien populair gebleven. Inmiddels zijn er meer dan 30 middelen met een hetzelfde effect als MDMA. Deze worden vooral gebruikt door jongeren en hebben het imago van een veilige drug.
Werking van MDMA
MDMA is een stimulerend middel en wordt meestal in de vorm van kristallen of poeder ingenomen. Het zorgt in de hersenen voor het vrijkomen van extra noradrenaline, dopamine en serotonine en leidt derhalve tot een verbetering van de stemming. Het gebruik heeft vaak euforische gevoelens tot gevolg, men wordt minder snel moe en het middel bevordert alertheid.
Niet alleen in de hersenen maar ook in de rest van het lichaam werkt het stimulerend: het hart sneller gaat kloppen, de bloeddruk verhoogt, de lichaamstemperatuur stijgt en de pupillen worden groter. Door het stimuleren van de afgifte van dopamine kan het middel ook hallucinaties teweeg brengen (dingen zien, horen, ruiken of voelen die er in werkelijkheid niet zijn). Tevens stimuleert MDMA het vrijkomen van Anti Diuretisch Hormoon (ADH) waardoor het vaak voorkomt dat mensen die MDMA hebben gebruikt niet kunnen plassen.
Bijwerkingen en risico’s van MDMA
Milde bijwerkingen die zich voor kunnen doen zijn agitatie, misselijkheid en braken, tandenknarsen, overmatig zweten, wazig zien en hartkloppingen. Deze bijwerkingen kunnen al voorkomen bij een lage dosis MDMA en gaan meestal vanzelf over (binnen een aantal uren tot een dag). Bij het vrijkomen van extra ADH is voorzichtigheid geboden met het nuttigen van dranken; als men te veel water drinkt en niet kan plassen, kan er zich rond de hersenen te veel vocht ophopen; dit kan fataal aflopen.
Een specifieke, ernstige bijwerking die op kan treden is het serotonine-syndroom. Hierbij komt er in één keer zeer veel serotonine vrij met als gevolg spiertrekkingen, hoge koorts, versnelde hartslag, verwardheid en oververhitting. Het combineren van MDMA met antidepressiva (SSRI’s of MAO-remmers) of lithium geeft een sterk verhoogd risico op dit syndroom en wordt dan ook ten alle tijden afgeraden. Over het algemeen geldt: hoe hoger de dosis, hoe groter de kans op bijwerkingen.
Is MDMA verslavend?
Er bestaat al langer discussie over potentiële verslaving aan MDMA. Omdat het in de hersenen zorgt voor het vrijkomen van extra lichaamseigen stoffen (neurotransmitters), wordt de voorraad hiervan na het gebruik van MDMA kleiner met als gevolg dat het direct daaropvolgend gebruik niet meer het stimulerende effect heeft van de eerste keer.
Het middel op zich veroorzaakt geen afhankelijkheid en is met name een zogenoemde ‘partydrug’, in Nederland vaak gebruikt op festivals. Het kan wel een gateway-drug zijn, d.w.z. dat mensen door het gebruik van dit middel in aanraking komen met andere stemming veranderende middelen en deze vervolgens misbruiken of hieraan verslaafd raken.